ANKARA Milliyet

Geçen yıl Türkiye’nin milli geliri 658.8 milyar dolara ulaştı ancak yüzde 5’lik büyüme hedefi tutmadı. Tarımdaki küçülmenin, inşaattaki sert frenin damgasını vurduğu 2007’de büyüme yüzde 4.5’te kaldı

Türkiye 2007’de yüzde 4.5 büyüme hızıyla yüzde 5’lik hedefin 0.5 puan altında kaldı. Böylece 2001’den sonra en düşük büyüme performansı sağlanırken, Türkiye’nin milli geliri 658.8 milyar dolar, kişi başına milli gelir rakamı ise 9 bin 333 dolar oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üretim yöntemiyle hesaplanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2007 ve dördüncü dönem geçici sonuçlarını açıkladı. Buna göre 2007 GSYH değeri cari fiyatlarla yüzde 12.9’luk artışla 856 milyar 387 milyon YTL, dolar bazında ise yüzde 25.1 artışla 658 milyar 786 milyon dolar olarak hesaplandı. GSYH değeri, sabit fiyatlarla ise yüzde 4.5’lik artışla 101 milyar 46 milyon YTL oldu.

Kişi başına gelir 1833 dolar arttı
2007’de kişi başına GSYH değeri, bir başka değişle kişi başına milli gelir, cari fiyatlarla 12 bin 132 YTL’ye, dolar cinsinden ise 9 bin 333’e yükseldi. Böylelikle, geçen yıl, bir önceki yıla göre kişi başına GSYH 1833 dolar artarken, hükümetin 2013 hedefi olan 10 bin dolar tutarındaki kişi başına milli gelire yaklaşılmış oldu.
TÜİK verilerine göre, büyüme geçen yılın son çeyreğinde yüzde 3.4, 2007’nin tamamında ise yüzde 4.5 olarak gerçekleşti. Buna göre 2007 dördüncü 3 aylık döneminde, önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla GSYH yüzde 3.4 artarak, 25 milyar 872 milyon YTL olarak hesaplandı. Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH tahmininde, 2007 dördüncü 3 aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla GSYH ise yüzde 9.9’luk artışla 221 milyar 230 milyon dolar oldu.

En hızlı artış kiralamada
Geçen yıl sektörel bazda en yüksek büyüme, sabit fiyatlarla yüzde 13.7 ile gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde yaşandı. Yılın tamamında tarım yüzde 7.3 gerilerken, balıkçılık yüzde 8.3, madencilik ve taşocakçılığı yüzde 8.1, imalat sanayii yüzde 5.4, elektrik, gaz, sıcak su üretimi ve dağıtımı yüzde 6.3, inşaat yüzde 5 oranında büyüdü.

Cari açık oranı düştü
TÜİK’in 1987 bazlı eski GSMH yerine kullanmaya başladığı 1998 bazlı yeni GSYH serisi, Türkiye ekonomisinde “Aşil’in topuğu” olarak nitelendirilen cari işlemler açığının milli gelire oranını bir anda aşağı çekti. Uluslararası kredibilite ve ekonominin durumu hakkında en önemli göstergelerin başında gelen cari açığın milli gelire oranı, 2007’de eski seriye göre yüzde 8 dolayında beklenirken, yeni milli gelir kalıbında yüzde 5.8 çıktı.

Uzmanlar: Yavaşlama sürebilir
İş dünyası, büyüme rakamlarını yetersiz bulurken, ekonominin, ülkenin birinci gündem maddesi haline gelmesi gerektiğine dikkat çekti. Uzmanlarsa büyümenin hedefin altında kalmasını, “Ekonomik sorunlar gündemdeki yerini sağlamlaştırdı” diye yorumladı. Uzmanlar tarımdaki olumsuz performans devam etmese bile çekirdek sektörlerdeki zayıf görünümün bu dönemde derinleşmesiyle düşük büyüme sürecinin devam edeceğini öngördü.

‘40 yılın üçüncü büyük gerilemesi’
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, 2007’de tarımda son 40 yılın üçüncü en büyük gerilemesinin gerçekleştiğini bildirdi. Bayraktar, maliyetlerdeki artış nedeniyle tarım arazilerinin üretim dışı kaldığını kaydetti.

 

Krizden sonraki en düşük büyüme
Türkiye, cumhuriyet tarihinin en ağır ekonomik krizinin yaşadığı ve hızlı bir küçülmenin yaşandığı 2001 yılından bu yana geçen 24 çeyrekte kesintisiz büyüme kaydetti. Yeni seriye göre 2001’deki yüzde 5.7’lik (eski seriye göre yüzde 9.5) küçülmenin ardından 2002’de yüzde 6.2, 2003’te yüzde 5.3, 2004’te yüzde 9.4, 2005’te yüzde 8.4, 2006 yılında yüzde 6.9 olan büyüme oranı, 2007’de yüzde 4.5’e düştü. Milli gelir hesabının revize edilmesine ve hesaplama kapsamının genişletilmesine rağmen yüzde 5’lik büyüme hedefinin yakalanamaması dikkat çekti.

Harcamanın  dörtte biri gıdaya
Yurtiçi tüketim harcamaları geçen yıl sabit fiyatlarla yüzde 3.8, cari fiyatlarla yüzde 12 artarak 632.7 milyar YTL’ye ulaştı ve bu paranın dörtte biri gıdaya harcandı. Geçen yılki yurtiçi tüketim harcamalarının 163.2 milyar YTL ile yüzde 25.8’i gıda, içki ve tütün için yapıldı. Gıda, içki ve tütün harcamaları önceki yıla göre cari fiyatlarla 17.5 milyar YTL arttı. 
Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıt giderleri 119.7 milyar YTL, ulaştırma ve haberleşme giderleri 116.5 milyar YTL oldu. Sağlığa 25 milyar YTL, eğitime ise 8 milyar YTL harcandı.

Son çeyrekteki yatırım artışı baz etkisinden
Geçen yılın üçüncü çeyrekte durma noktasına gelen özel sektör yatırımları, son çeyrekte önceki yılın baz etkisiyle yüksek bir artış gösterdi, ancak yılın tümündeki artış yüzde 2.7’de kaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları geçen yılın tümünde yüzde 2.8 arttı. Bu kapsamda maaş ve ücret ödemelerinde sabit fiyatlarla artış sadece yüzde 1.1 olurken, devletin mal ve hizmet alımlarının ise yüzde 4.7 arttığı gözlendi.